تئاتر تراپی چیست؟
دراما تراپی یک روش سیستماتیک و ارادی استفاده از درام و تئاتر جهت کمک به رشد عواطف و منسجم سازی روانشناختی است. به مانند سایر هنر تراپی ها ، تئاتر نیز یک مدیوم خلاق برای روان درمانی است. این یک مشی پر تحرک ، فعال، و قدرتمند است که برای افراد آشفته و ناتوانیهای مختلف موثر شناخته شده است ، و برای کشف رشد شخصیتی همه آدمها ، به یک نسبت کاربرد دارد. دراما تراپی ممکن است که در جلسات گوناگون ، از قبیل انجمنهای کمک به سلامت ذهنی، بیمارستانها، مدارس، زندانها، مراکزعالی رتبه، صنایع خصوصی، تمرینات خصوصی، به عنوان یک وجه الحاقی یا ابتدایی ، مورد استفاده قرار گیرد. دراما تراپیست ها مراقبت، ارزیابی، پژوهش در باب گروه ها، اشخاص، خانواده ها و انجمن ها را هدایت می کنند. “
هدف جلسه تئاتر تراپی ، هماهنگ کردن زنجیره ارتباطی بین بدن ، صدا، ذهن ، در ارتباط با سایرین ، خود شخص و خلاقیت تفسیری او، است.
تاثیرات جلسات گروهی حتی پس از اتمام آنها به روند تولید نتایج خود در فرد ادامه می دهند، زیرا محرکهای دریافت شده، تبدیل به بخشی از تجربه عمیقی که شخص می تواند به زندگی هر روزه خود منتقل کند، می شوند.
تئاتر درمانی ، یک تشخیص یا یک تفسیر روانشناسانه به دست نمی دهد ، بلکه بجای تصورات جدید از “خود” ، آنرا تقویت می کند. بنابراین ، این شیوه درمان نمی تواند جای مراقبت های روانپزشکی را بگیرد ولی آنها با هم همکاری می کنند تا آگاهی بیشتری از “خود” به دست آید.
متد آن بر درست پنداری دروغ صحنه در رابطه با عمیق ترین “خود” بنا شده است. پیشرفت دیگر این متد از به هم پیوستگی هنر ادراک نشات می گیرد.
درام درمانی چیست؟
درام درمانی با استفاده از تکنیکهای درام و یا تئاتر، از جمله بداهه پردازی، بازی در نقش، استفاده از عروسک‌‌ها و بازی در داستان‌‌ها رویکردی منحصر به فرد ارائه می‌دهد. این یک روش فعال و تجربی از درمان خلاقانه است که ممکن است به شما یا شخصی که دوست دارید کمک کند اعتماد به نفس پیدا کنید و مهارت‌‌های جدید حل مسئله را کشف نمائید.
درام درمانی ترکیبی از روش‌‌های درام و روان درمانی است تا روش‌‌های جدیدی را برای بیان آنچه فکر می‌کنید یا احساس می‌نمائید ارائه دهد. شما با استفاده از این روش می‌توانید با مشکلات رفتاری و عاطفی خود به صورت موثرتر کنار بیایید.
نحوه کار این روش درمانی
برای شرکت در این زمینه هیچ تجربه قبلی یا آموزش چشمگیری لازم نیست. یک درمانگر درام تراپی (RDT) این نوع درمان تخصصی را ارائه می‌کند. بسته به اهداف درمانی، درام درمانی می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد و شامل طیف وسیعی از تکنیک‌‌ها باشد، از جمله تکنیکهای این روش درمانی عبارتند از:
- تمرینات نمایشی
- تصویب (Enactment)
- بداهه پردازی‌‌ها
- عروسک سازی
- نقش بازی کردن
- قصه گویی
- بازی‌‌های تئاتر
به عنوان مثال اگر با خواهر و برادر خود درگیری قابل توجهی دارید، ممکن است از شما بخواهند صحنه‌ای را بازی کنید که در آن تظاهر می‌کنید نقش خواهر و یا برادر خود را دارید و از دیدگاه آنها صحبت نمائید. در یک محیط گروهی، هر شخص نقشی را که در گروه بر عهده دارد، ایفا می‌کند. به عنوان مثال کسی نقش رهبر را بازی می‌کند و فرد دیگر نقش شخصی که کتک خورده است.
فواید
درام درمانی برای عموم مردم و همچنین موارد زیر موثر شناخته شده است:
- بازماندگان سوء استفاده
- جوانان در معرض خطر
- افراد معلول در رشد
- خانواده‌‌های ناکارآمد
- افراد بی خانمان
- بالغین مسن
- افراد مبتلا به ایدز
- افرادی که دارای مشکلات بهداشت رفتاری هستند
- افرادی به تازگی اعتیاد را ترک کرده‌اند
- زندانیان تازه آزاد شده
درام درمانی می‌تواند از بسیاری جهات مفید باشد. از جمله موارد که این روش درمانی می‌تواند آن را بهبود دهد موارد زیر است:
- کاهش احساس انزوا
- چگونگی حل کردن مشکلات
- بیان احساسات شخصی
- چگونگی تعیین اهداف
- چگونگی داشتن ارتباط بهتر با دیگران
- خودتان و تجربیاتی که دارید را با وضوح بیشتری درک کنید
- بهبود عزت نفس و ارزشمندی خودتان
- توسعه مهارت‌‌های بهتر کنار آمدن در خانه، مدرسه و یا محل کار
- گسترش دامنه بیان احساسات
- استفاده از خلاقیت، تخیل و بازی برای تمرین واکنش در موقعیت‌‌های دشوار
- رسیدن به مرحله رسیدگی سریع به مشکلات
- فرار برای مدتی از فشارهای زندگی به تخیل
- تعامل با دیگران در یک محیط امن و راحت
دلیل جذابیت این روش درمانی
یکی از دلایلی که درام درمانی جذاب است جدید بودن این روش درمانی است. همچنین شما می‌توانید در این روش در نقش افراد دیگر بروید و احساسات خود را به زبان بیاورید. دلایل دیگری نیز برای جذابیت این روش درمانی وجود دارد که به شرح زیر است:
- شما می‌تواند داستان زندگی خود را برای دیگران از طریق بازی تعریف کنید.
- جزئیات داستان و پایان آن قابل تغییر است.
- در این روش هنر بازیگری شما بهبود می‌یابد.
- شما یاد می‌گیرید که از منظر دیگری به مشکلات نگاه کنید.
درام تراپی فقط یکی از اشکال درمانی بیانگرانه یا خلاقانه است که می‌تواند به شما کمک کند تا از توانایی‌‌های خلاقانه و بیان شخصی خود استفاده کنید. انواع دیگر درمان بیانگر که وجود دارد عبارتند از:
- هنر درمانی: این روش درمانی از رسانه‌‌های هنری و روند خلاقیت برای کاهش استرس و ارتباط با احساسات شما استفاده می‌کند.
- رقص درمانی: در این روش از رقص و حرکت برای تقویت ادغام عاطفی، اجتماعی، شناختی و جسمی استفاده می‌شود.
- موسیقی درمانی: در این حالت از موسیقی، نوشتن آهنگ، یا گوش دادن به موسیقی برای بهبود ارتباطات، کاهش اضطراب و افزایش کیفیت زندگی استفاده می‌شود.
- نوشتن درمانی: این روش که به ژورنال تراپی نیز معروف است، از تمرینات نوشتاری مختلفی برای بهبود بهزیستی ذهنی، عاطفی و معنوی استفاده می‌کند.
درام درمانی در چه مراکزی ارائه می‌گردد
در ایران مرکز دراماتراپی Dramatherapy Center Of Iran با نام مختصر DTCI زیر نظر اتحادیه جهانی دراماتراپی WADTh فعالیت می‌کند. این موسسه یک نهاد نیمه دولتی نیمه خصوصی است که هیچ وابستگی و گرایش سیاسی نیز ندارد. اما انجمن درام درمانی جهانی در آمریکا است. درمانگران که مدرک درام درمانی دارند در چندین زمینه بهداشت و روان و مسائل اجتماعی فعالیت می‌کنند. از جمله مراکزی که این درمانگران فعالیت می‌کنند به شرح زیر است:
- مراکز اجتماعی
- برنامه‌‌های درمانی زود هنگام
- خانه‌‌های گروهی
- مهمانسراها
- بیمارستانها
- مراکز چند فرهنگی
- مراکز بهداشت روانی سرپایی
- مراکز خصوصی
- مراکز توانبخشی
- مدارس و برنامه‌‌های بعد از مدرسه
- پناهگاه‌‌ها
- مراکز سلامتی
چگونه می‌توان یک درمانگر درام درمانی شد؟
برای تبدیل شدن به یک درمانگر درام درمانی به یک مدرک کارشناسی ارشد در روانشناسی یا یک رشته مرتبط و همچنین دوره‌‌های آموزشی درام درمانی نیاز دارید. درمانگر درام تراپی همچنین باید یک دوره کارآموزی تحت نظارت موسسات تائید شده بگذرانند، تجربه تئاتر داشته باشند و مجوزهای لازم را از نظام پزشکی دریافت کنند.
سخن پایانی
اگر می‌خواهید از درام درمانی برای درمان اختلات بهداشت روان خود استفاده کنید، از دکتر یا درمانگرتان بخواهید تا به شما کمک کنند یک درام تراپ متخصص در این زمینه بیابید. این روش درمانی در شهرهای کوچک ایران معمولا ارائه نمی‌گردد و اگر شما در شهرهای کوچک زندگی می‌کنید برای استفاده از این روش درمانی باید به مراکز استان خود مراجعه نمائید.